Jak nie pisać o lotnictwie!

Przeglądając jedno z polskich forów militarnych poświęconych sprawą wojska skierowany zostałem do artykułu w Polsce Zbrojnej nr 3/2012 autorstwa Macieja Szopy, poświęconego modernizacji samolotów Su-22 (nie podam linka, nie zamierzam robić reklamy).

Pierwsze obawy wzbudził już sam tytuł – Polskie tornado. Choć tornado zapisane jest z małej litery aluzja do Panavia Tornado jest czytelna.

Nieco wątpliwą analizę na temat braku pieniędzy na zakup kolejnych F-16, które to jednak mogłyby się znaleźć na zakup LIFTów "bojowych" (48 maszyn!), można autorowi wybaczyć. Kto by wpadł, że środki przeznaczone na zakup dwu eskadr (32 samoloty) bojowych LIFTów wystarczyłyby na jedną eskadrę F-16 w najnowszym wariancie.

Dna artykuł sięga, gdy zaczyna się zachwalanie Su-22. Pamiętajmy, iż projekt aerodynamiczny oparty jest na myśliwcu z lat 50tych! Kiedy kupowano te samoloty dla Polski supertechniką to mogło być, co najwyżej wyposażenie, które co niezwykłe nie było zubożone względem wersji dla radzieckich wojsk lotniczych, (ale i tak nie było szczytem możliwości ZSRR, które w zakresie wyposażenia elektronicznego ustępowało zachodowi). Samolot aerodynamicznie był przestarzały, a pod względem wyposażenia był supertechnikom tylko w naszych ówczesnych realiach.

Kolejna manipulacja o pokazanie, iż w krajach zachodnich też używa się starych samolotów. Jako przykład wymienione są:

• maszyny przeznaczone do wycofania w najbliższym czasie, pozostające w linii z powodu opóźnień programów ich bezpośrednich następców (F-4 w Niemczech, Super Etendard we Francji), podczas gdy mówi się o używaniu Su-2 do 2025 lub dłużej;


• szczególne wypadki, gdy specyfika samolotu sprawia, iż nie zestarzał się on moralnie A-10 w USA, swoją drogą USAF zlikwiduje w najbliższym czasie 5 eskadr A-10, a maszyny, które pozostaną w służbie otrzymają m. in. nowe skrzydła;


• czy wreszcie małe i tanie samoloty, które obecnie wypełniają zadania LIFTa - podany przykład Mirage F1 w Hiszpanii i Francji. Zwłaszcza w przypadku Francji – kraju producenta samolotu.

Oczywiście zawsze można obronić autora twierdząc, że on tylko cytuje innych, jednakże w prasie specjalistycznej spodziewać się by się można, że pisaniem zajmuje się osoba mająca, chociaż jako takie pojęcie, o czym pisze. Nie w tym przypadku. Większość błędów, które popełnił autor można sprawdzić w Wikipedii. I tak:

"Su-22, klasyfikowany, jako samolot myśliwsko-bombowy, był eksportowany przez Związek Radziecki na dużą skalę. Maszyn tych używały nie tylko środkowoeuropejskie kraje socjalistyczne, lecz także sympatyzujące z Moskwą państwa arabskie i afrykańskie. Nie znalazły się w arsenale lotnictwa ZSRR, ponieważ Sowieci wybrali bardziej złożony bombowiec frontowy Su-24."

Nieprawda. Su-22M4 to eksportowa wersja Su-17M4, (co ciekawe dużo bliższa oryginałowi niż wcześniejsze wersje eksportowe Su-17, posiadał m. in. ten sam silnik). Su-17M4 był używany w ZSRR, brał udział nawet w wojnie w Afganistanie (gdzie cudów nie pokazał).

(o Su-22) "Odporność na uszkodzenia to w przypadku narażonego na ogień z ziemi samolotu szturmowo-bombowego jeden z podstawowych wymogów."

Owszem tyle, że w przypadku nieopancerzonego, jednosilnikowego Su-22 nie ma mowy o odporności na ogień. Pokazał to konflikt w Afganistanie, nieporównywalnie lepiej wypadł tu dwusilnikowy i opancerzony Su-25. No, ale Su-22 jest odporny na gęsi.

"Su-22 to taki F-4 Phantom czy może raczej Tornado. Ten drugi ma wprawdzie dwa silniki, ale z punktu widzenia operacyjnego to bardzo podobna maszyna."

Oba wymienione samoloty mają po 2 silniki.

"Liczne przechowywane jeszcze bomby i niekierowane pociski rakietowe produkcji sowieckiej także da się tanio usprawnić. Do bomb niekierowanych można doczepić nakładki korygujące tor lotu sygnałem GPS. Jedna kosztuje 2,5 tysiąca dolarów, czyli jak na ceny uzbrojenia lotniczego – niewiele."

Dość osobliwa opinia, program npr kalibru 70mm, (czyli standardu zachodniego) prowadzony jest z powodu wyczerpywania się zapasów npr S-5 i S-8 używanych również przez śmigłowce Mi-24, Mi-17 i W-3. Co do bomb to nic mi nie wiadomo o takich nakładach dla bomb produkcji radzieckiej a wyposażenie bomb w korygującą „nakładkę” nie jest tak proste jak się tu przedstawia (w USA wymagało m. in. wzmocnienia korpusów samych bomb – co wyklucza użycie starych środków bojowych z magazynów).

"Samolot Tornado ma jedną główną przewagę nad Su-22. Może tankować w powietrzu”, mówi kapitan pilot Robert Jankowski z 21 Bazy Lotnictwa Taktycznego. „Pod innymi względami nasz samolot jest lepszy albo przynajmniej dorównuje konkurentowi. Tornado wymaga drugiej osoby na pokładzie – nawigatora. Nie ma tam GPS-a i trzeba ręcznie korygować trasę."

Jedną zaletę? A nowocześniejszy układ aerodynamiczny, większy zasięg, większy udźwig, radar pokładowy z możliwością użycia pocisków AIM-120 AMRAAM (choć nie jest to zadanie tej maszyny to w walce na średnie dystanse czyni go groźniejszym od naszych MiG-29) czy wszelkie zgodne obecnymi standardami pomoce nawigacyjne - w tym wojskowe GPS (Su-22 mają cywilne odbiorniki Trimble przeznaczone do instalacji na awionetkach)?

Podkreślam, że nie napisałem tu ani słowa w kwestii zasadności modernizacji Su-22. Mam, co do niej pewne wątpliwości jednak jest to temat do dyskusji – ale nie z ignorantami!

Na koniec jedno pytanie. Panie autorze, jak Panu nie wstyd oddawać takiego bubla do druku?