Narodowy Program Pancerny

W ostatnich tygodniach słyszeć można doniesienia o możliwym utworzeniu Narodowego Programu Pancernego, jego głównym promotorem jest Wiceminister Obrony Narodowej, generał dywizji w stanie spoczynku Waldemar Skrzypczak. Przyjrzyjmy się elementom programu.

Modernizacja czołgów Leopard 2

Z całą pewnością pozytywna informacja. Używane od 10 lat czołgi Leopard 2 A4 sprawdziły się i zyskały bardzo pozytywne opinie użytkowników. Obecnie dokumentacje i prawa do modernizacji czołgów posiadają zarówno Krauss-Maffei-Wegmann (współpracujący z zakładami Bumar-Łabędy) jak i z Rheinmetall Defence (współpracujący z Wojskowymi Zakładami Motoryzacyjnymi). Obie firmy mają do zaoferowania ciekawe pakiety zwiększające możliwości czołgu. Co może budzić obawy to, iż Bumar i KMW zostali z góry naznaczeni na wykonawcę, co niekoniecznie musi być najlepszym rozwiązaniem. Miałem okazję zapoznać się z działaniem SKO proponowanego dla Leoparda przez Rheinmetall, firma ta oferuje rozwiązanie doskonalsze niż KMW, zwłaszcza, jeśli modernizacja KMW miała by się opierać na już ponad 20 letnim PERI-R17 A2. Interfejs zastosowany w Leopard 2 Revolution wyprzedza rozwiązanie z Leoparda 2 A6, przy okazji oferuje unifikację z bezzałogową wieża Lance RC tego producenta. Czy nie było by lepiej wybrać elementy z ofert obu firm?

Leopard 2A4 Revolution opracowany przez Rheinmetall

Nowy czołg i bojowy wóz piechoty

W planach mowa jest również o nowym czołgu i bojowym wozie piechoty, nie wiele wiadomo o tych projektach jednak na podstawie dostępnych informacji da się wysnuć pewne wnioski. Co nieco dziwi to wymóg pływalności dla bojowego wozu piechoty, który budził sporo kontrowersji w programie kto Rosomak, tu wydaje się on jeszcze bardziej nie na miejscu. Pływający bwp może mieć masę do ok. 20 ton, koreański, pływający bwp K21 ma masę ok 25 ton (absolutna górna granica) jednak jest to wóz, w którego konstrukcji w znacznym stopniu zastosowano windujące cenę kompozyty, natomiast pływalność osiągnięto dzięki zastosowaniu dodatkowych pływaków. W przypadku tego wozu nie odbyło się jednak bez problemów, których rezultatem było utonięcie członka załogi. Może warto pomyśleć o cięższym wozie o DMC sięgającej nawet 40 ton? Wóz taki mógłby pokonywać przeszkody podobnie jak czołgi – po dnie.

Koreański, pływający bwp K21

Jeszcze bardziej dziwi zapowiedź programu budowy czołgu podstawowego, według informacji, do których udało mi się dotrzeć chodzi tu o pełnoprawny czołg podstawowy o masie ponad, 50 ton; nie czołg lekki. Z pewnością jest to ruch w dobrym kierunku jednak pozostaje wątpliwość czy aby na pewno kraj nasz posiada odpowiedni potencjał pozwalający na opracowanie nowoczesnego wozu tej klasy. Może lepiej przejąć kolejne używane wozy Leopard 2 i zmodernizować wraz z posiadanymi (jak Turcja) lub też zająć się produkcją zlokalizowanej wersji Leopard 2 na licencji (jak zrobiły Grecja, Hiszpania czy Szwecja)?
Podkreślane jest również, iż bojowy wóz piechoty i czołg miały by być w możliwie dużym stopniu zunifikowane, trudno odpowiedzieć jak miałoby to być możliwe w przypadku bwp o masie ok 20 ton i czołgu o masie ok 50 ton (w tym wypadku możliwa była by unifikacja jedynie wyposażenia elektronicznego).

Liczby

Obecnie pojawiające się liczby nowych wozów do zakupu mówią o ok 500 czołgów i 1000 bwp, są to wartości odpowiadające z grubsza ilości wozów potrzebnych do obsadzenia etatowo wszystkich aktywnych pododdziałów pancernych i zmotoryzowanych, wraz z rezerwą. Według obecnych struktur Wojska Lądowe posiadają 10 batalionów czołgów (2 Leopardów, 4 PT-91, 4 T-72) oraz 14 batalionów bwp (część bwp w tych batalionach zapewne zastąpionych przez dodatkowe Rosomaki). Pamiętać należy, iż w praktyce część z tych pododdziałów pozostaje w różnym stopniu skadrowana, dlatego zakładanie, iż wszystkie wozy bojowe w dyspozycji Szefostwa Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych zostaną wymienione w stosunku 1 do 1 jest przeszacowaniem potrzeb. Pamiętajmy, iż wobec zniesienia zasadniczej służby wojskowej utrzymywanie skadrowanych jednostek (zwłaszcza w dużej ilości) nie ma uzasadnienia.

Analizując te liczby przypomniały mi się słowa śp. Grzegorza Hołdanowicza, „Powinni wołać 200% tego, co potrzeba, by dostać 100%; zwykle wołają tyle, co potrzebują a dostają 50%”. Myślę, że mam tu do czynienia z taką sytuacją, jeśli ww. liczby podzielimy przez 2 (250 nowych mbt + 120 Leopardów + 500 bwp) wyglądają one dużo bardziej realistycznie.

Pamiętać należy również, iż realizacja programu nie jest pewna, generał brygady w stanie spoczynku Stanisław Koziej, pełniący obecnie funkcję szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, (czyli w praktyce prezydenckiego ministra odpowiedzialnego z sprawy obronności) stwierdził w radiu Tok FM, iż w dzisiejszych czasach nie wyposaża się już wojska w czołgi, sam zaś forsuje program „Tarczy” obrony powietrznej. Program pancerny i "tarcza" mogą konkurować ze sobą o środki finansowe.