Jaka piechota zmechanizowana?

W taktyce użycia podstawowych pododdziałów piechoty zmechanizowanej i zmotoryzowanej wyróżnić można dwa różne, ale nie koniecznie u nas rozróżniane typy piechoty.

Pierwszym typem piechoty jest typowy pododdział piechoty zmechanizowanej wyposażonej w nowoczesny wóz bojowy. Wóz taki w dzisiejszych czasach cechuje się masą od 20 kilku do nawet ponad 40 ton, armatą automatyczną sprzężoną z nowoczesnym systemem kontroli ognia, systemem stabilizacji oraz chłodzoną kamerę termowizyjną oraz przeciwpancerny pocisk kierowany. Całe to wyposażenie pozwala na prowadzenie ognia na dystansach od 1500 do 2000 m (w przypadku ppk nawet dalej) w ruchu i w każdych warunkach atmosferycznych. Oczywiste staje się, iż zdolności ogniowe takiego wozu bojowego znacznie przewyższają zdolności ogniowe desantu, który w tym wypadku pełni jedynie rolę pomocniczą. Do działania wchodzi on jedynie, jako osłona wozu bądź w sytuacjach szczególnych. Jest to typowy przykład pododdziału zmechanizowanego. Za sztandarowy przykład takiego pododdziału uznać można np. pluton wozów bojowych M2 Bradley, choć innych przykładów podobnych wozów używanych w ten sam sposób nie brakuje, są to wozy MCV-80 Warrior, CV-90, ASCOD Ulan/Pizzaro czy Puma.



Drugi przykład to pododdział piechoty wyszkolony do działania samodzielnie, dla którego wóz bojowy jest jedynie środkiem transportu, jednak w sytuacji bojowej nie angażuje się on bezpośrednio w działania bojowe, po spieszeniu desantu wycofuje się na bezpieczny dystans. W tym wypadku zarówno poszczególne drużyny jak i cały pluton są liczniejsze i dysponują większą ilością typowych dla piechoty środków bojowych jak uniwersalne karabiny maszynowe, karabiny wyborowe, granatniki 40mm, granatniki przeciwpancerne lub lekkie wyrzutnie ppk. Typowym przykładem takiej piechoty jest pluton piechoty używający transporterów Stryker M1126 ICV.



Podkreślić należy iż zaklasyfikowanie jednostki piechoty do jednego z wymienionych wyżej dwu typów piechoty nie zależy od masy czy typu trakcji wozów działających wraz piechotą. Do pierwszego typu zaliczyć można jednostki piechoty US Army (Infantry Brigade Combat Team) które pomimo iż używają lekkich pojazdów typu HMMWV to te pojazdy są podstawowym środkiem ogniowym, i wokół nich koncentrują się działania drużyn. Do drugiego typu zaliczyć można izraelskie pododdziały używające ciężkich transporterów Namer, które pomimo masy ok 60 t stanowią jedynie środek transportu dla piechoty, uzbrojenie wozu służy głownie do samoobrony.

Ktoś może zadać pytanie które rozwiązanie jest lepsze? Odpowiedź brzmi: oba! W pewnych sytuacjach jak typowe działania w terenie otwartym lepszy będzie model małego oddziału wspierającego wóz bojowy. W innej sytuacji jak działania w trudnym terenie (np. górskim lub miejskim) swoją przewagę może pokazać model bliżej odpowiadający klasycznej piechocie. Dodatkową cechą klasycznej piechoty jest jej lepsze przystosowanie do przerzutu innymi środkami transportu. Pododdział taki zamiast przy użyciu etatowych transporterów może zostać przerzucony w skali taktycznej np. przy użyciu śmigłowców klasy CH-47 Chinook, po czym wejść do działań bojowych bez straty możliwości (ponieważ opierają się na sile piechoty, nie na wozie bojowym). W skali strategicznej przystosowany do takich działań pododdział może być łatwo przerzucony, choć by samolotami klasy C-295M (nie mówimy tu o piechocie aeromobilnej w typowym, polskim rozumieniu tego terminu, ale zwykłej piechocie lepiej dostoswanej do przerzutu).



Kilka wniosków

Po pierwsze zdać sobie musimy sprawę, czym tak naprawdę dysponujemy. Pomimo semantyki mówiącej o „transporterach Rosomak” i pododdziałach „zmotoryzowanych” to Rosomaki obecnie używane przez 12. i 17. Brygadę Zmechanizowaną uznać należy za wozy bojowe używane w sposób bardziej typowy dla oddziałów zmechanizowanych. Nieliczna piechota (5 żołnierzy desantu) stanowi zaledwie osłonę dla wozu bojowego.

Pluton piechoty używający do transportu pojazdów M1126 ICV, widoczna jest duża liczebność desantu - aż 34 żołnierzy z wyłączeniem sekcji dowodzenia. Pluton Piechoty Morskiej jest jeszcze liczniejszy, obejmuje 39 żołnierzy (bez sekcji dowodzenia), za środek transportu mogą służyć dwa transportery opancerzone AAV7. Dla porównania polski pluton na Rosomakach to 20 żołnierzy desantu.

Nieco inną sytuację mamy w obecnych jednostkach używających BWP-1, zwłaszcza chodzi mi tu o jednostki o specyficznym profilu jak 21. Brygada Strzelców Podhalańskich (piechota górska) czy 7. Brygada Obrony Wybrzeża (piechota morska). I tu semantyka zawodzi, pomimo nazywania go bojowym wozem piechoty, zdolności bojowe BWP-1 każą klasyfikować go raczej jako transporter opancerzony. Patrząc na BWP-1 z takiego punktu widzenia wciąż jest to pojazd o dobrej mobilności, pływający i posiadający stosunkowo dobre opancerzenie (lepsze niż Rosomak „krajowy”). W jednostkach o takim, specyficznym charakterze można pomyśleć o wykorzystaniu BWP-1 jako transporterów opancerzonych – środku transportu na wzór jednostek Stryker. Jednostki takie mogły by występować w opozycji do ciężkich jednostek wyposażonych w Leopardy 2 i nowe ciężkie BWP.

Zastanowić się można również czy 6. Brygada (od niedawna przemianowana na powietrzno-desantową) nie mogła by mieć przywróconego „desantowo-szturmowego” charakteru i przyjąć podobnej struktury. Obecna alternatywa to niszczące połączenie 6. Brygady z 25. Brygadą Kawalerii pancernej. Nawet amerykanie rozróżniają jednostki na „air-assault” (powietrzno szturmowe – czyli wchodzące na pole bitwy z powietrza, zwykle śmigłowcem taktycznym jak UH-60) i „air-mobile” („powietrzno-mobilne” czyli przystosowane do przerzutu powietrznego, zarówno w skali strategicznej jak i taktycznej ale w tym wypadku na przygotowane lądowisko samolotem lub śmigłowcem transportowym klasy CH-47).

Poniżej propozycja rozwinięcia struktury z poprzedniego wpisu:

11. Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej

- 10. Brygada Kawalerii Pancernej (Leo2, Leo2, NBWP, Krab)

- 17. Wielkopolska Brygada Zmechanizowana (KTO, KTO, KTO, Kryl)

- 34. Brygada Zmechanizowana (KTO2, KTO2, KTO2, Kryl)

12. Szczecińska Dywizja Zmechanizowana

- 2. Brygada Kawalerii Pancernej Legionów (Leo2, Leo2, NBWP, Krab)

- 7. Brygada Obrony Wybrzeża (NTO, NTO, NTO, Kryl)

- 12. Brygada Zmechanizowana (KTO, KTO, KTO, Kryl)

16. Pomorska Dywizja Zmechanizowana

- 1. Warszawska Brygada Zmechanizowana (KTO2, KTO2, KTO2, Kryl)

- 9. Brygada Kawalerii Pancernej (Leo2, Leo2, NBWP, Krab)

- 15./20. Brygada Zmechanizowana (KTO2, KTO2, KTO2, Kryl)

21. Brygada Strzelców Podhalańskich (NTO, NTO, NTO, Kryl)

6. Brygada Desantowo-Szturmowa (NTO, NTO, NTO, Kryl)

25. Brygada Kawalerii Powietrznej (powietrzno-szturmowa)

Brygady Ciężkie – Pancerno-zmechanizowane używające czołgów podstawowych i nowych, ciężkich i niepływających BWP, jest to komponent zdolny do prowadzenia natarcia w pełnym tego słowa znaczeniu, służący do przełamania lub rajdów na zaplecze wroga.

Brygady Średnie – Kołowe brygady zmechanizowane używające Rosomaków 1 lub 2 generacji w wersji wozów bojowych i wozów wsparcia ogniowego. Nie pływające. Komponent którego podstawowym zadaniem jest po przez prowadzenie działań manewrowych opóźnianie wroga oraz w ograniczonym zakresie prowadzenie natarcia.

Brygady Lekkie – Piechoty wyposażonej w transportery opancerzone jednak skupione na rozwijaniu zdolności piechoty (liczniejsze pododdziały), najlepiej przystosowane do przerzutu drogą powietrzną (powietrzno-mobilne) jednocześnie dysponujące najmniejszą siłą ognia wozów bojowych ale zdolne do działania bez nich. Komponent przeznaczony do działań manewrowych przede wszystkim w nietypowych i trudnych warunkach, wykorzystywany do zajmowania ważnych obiektów oraz jako odwód.